De 20 beste buitenlandse spreekwoorden

Sinds ik moeder ben, ‘hoor’ ik mezelf soms opeens in spreekwoorden praten. Een kindvriendelijke vertaling van ‘wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet dat ook de ander niet’ (tegen m’n ruziënde zoons) staat daarbij met stip op nummer een! Als ik me vroeger ergens druk over maakte, zei m’n (inmiddels overleden) vader regelmatig: ‘Een mens lijdt het meest door het lijden dat hij vreest’. Dat zinnetje duikt nu nog regelmatig op in m’n hoofd. Omdat spreekwoorden, net als de psychologie, ook sleutels, kompassen en puzzelstukjes bevatten voor een leuker leven, zet ik deze week de 20 beste buitenlandse spreekwoorden op een rij (want de bekendste Nederlandse kennen de meesten van ons inmiddels wel, en het is tenslotte vakantietijd…). Ik hoop dat ze je inspireren!  

 

Hoewel spreekwoorden en de psychologie allebei uitspraken doen over onze ‘binnenwereld’ en gedrag, baseren ze zich wel op andere informatiebronnen. De eerste op collectieve ervaringen en morele opvattingen; de tweede op de wetenschappelijke bestudering van gedrag (wat dan weer gebruikt wordt om de interne processen te begrijpen die eraan ten grondslag liggen). De waarheid van spreekwoorden moet je soms wel met een korreltje zout nemen… Zo trekken (menselijke) tegenpolen elkaar in werkelijkheid niet aan, maar is er wel sprake van ‘soort zoekt soort’.

 

Waarom spreekwoorden nuttig zijn

 

Spreekwoorden verzinnen we natuurlijk niet zomaar. Behalve ‘gewoon’ leuk, zijn ze ook in psychologisch opzicht heel nuttig. Bijvoorbeeld hierom!

• Je kunt er iets kort, duidelijk en beeldend mee zeggen. Zo kun je uitleggen dat mensen op hoge posities vaker tegenwerking en/of kritiek te verduren krijgen dan anderen, of je zegt: ‘hoge bomen vangen veel wind’. Dit soort ‘beelden’ zijn veel krachtiger in het overbrengen van boodschappen dan droge tekst; beelden verwerken onze hersenen veel sneller.
• Je kunt iets er tactisch (minder direct) mee zeggen.
• Gezamenlijk de verborgen betekenis kennen van bijvoorbeeld ‘van een kale kip kun je niet plukken’, geeft een gevoel van verbondenheid: een van onze menselijke basisbehoeften.

 

Hier zijn ze dan!

 

De 20 beste buitenlandse spreekwoorden

 

(Die ik ken dan ;-))

 

1. Van gepieker krijgen wissewasjes grote schaduwen (Zweeds)
2. Onder een goedkope jas kan zich een rijk hart verschuilen (Beoordeel niemand op zijn uiterlijk, Schots)
3. Gebundelde takken kun je niet breken (Afrikaans)
4. Op het moment van crisis, bouwen de wijzen bruggen en de dwazen dammen (Nigeriaans)
5. Wie het betere wil, bereikt soms het goede niet (Belgisch)
6. Alles heeft een einde, alleen een worst heeft er twee (Duits)
7. God helpt hen die zichzelf helpen (Bidt niet alleen voor Gods hulp, maar doe zelf ook al het mogelijke, Spaans)
8. Wie een vriend vindt, vindt een schat (Italiaans)
9. Als je je eigen stenen niet opruimt, dan struikel je er niet alleen zelf over, maar ook je kinderen (Surinaams)
10. Als je geen ster aan de hemel kunt zijn, wees dan een lampje in je huis (Chinees)
11. Oordeel nooit over een ander vooraleer je 2 manen lang in zijn mocassins hebt gestaan (Indiaas)
12. Neem geen beslissing zonder je kussen te raadplegen (Portugees)
13. Als het leven je citroenen geeft, maak er dan limonade van (Engels)
14. Doe geen licht aan in het huis van een ander, terwijl je je eigen huis donker laat (Verbeter de wereld, maar begin bij jezelf, Antilliaans)
15. Ga naar het plein en vraag advies, ga naar huis en doe wat je wilt (Je kunt iemand wel in de goede richting sturen, maar uiteindelijk moet hij zichzelf helpen, Italiaans)
16. Huil niet omdat het over is, lach omdat het is gebeurd (Amerikaans)
17. Alleen ga je sneller, samen kom je verder (Afrikaans)
18. Morgen of het volgende leven: wat het eerst komt, weten we niet (Tibetaans)
19. Het is de tegenwind die de vlieger doet stijgen (Chinees)
20. Pas als de laatste boom is geveld, de laatste rivier is vergiftigd en de laatste vis is gevangen, zullen jullie erachter komen dat je geld niet kunt eten (Indiaans)

Wil je nog meer spreekwoorden-inspiratie opdoen? Misschien vind je ‘Kun je een ouwe aap nog kunstjes leren?: 101 nuttige spreekwoorden voor de moderne mens’ van Ton den Boon dan interessant.

 

Wat is jouw favoriete spreekwoord? Leuk als je ’t met ons deelt!

 

[Bronnen: ‘Opposites attract: zit er waarheid in spreekwoorden’; Wikipedia.org]